4 Giai Đoạn Sốt Xuất Huyết Dengue

Nội dung chính

Sốt xuất huyết Dengue

Sốt xuất huyết Dengue (SXHD) là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra, lây truyền chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti (muỗi vằn). Đây là căn bệnh phổ biến tại các nước nhiệt đới, trong đó có Việt Nam.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 390 triệu ca nhiễm virus Dengue, trong đó hơn 96 triệu ca có triệu chứng lâm sàng. Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền.

Việc hiểu rõ 4 giai đoạn của sốt xuất huyết sẽ giúp phát hiện sớm, điều trị đúng cách và ngăn ngừa biến chứng.

4 giai đoạn của sốt xuất huyết Dengue

🔹 Giai đoạn 1: Ủ bệnh (3 – 7 ngày)

Đây là thời kỳ từ khi muỗi mang virus Dengue đốt người đến khi xuất hiện triệu chứng.
Người bệnh không có dấu hiệu rõ ràng, vẫn sinh hoạt bình thường.
Một số ít có cảm giác mệt mỏi, đau người nhẹ, nhưng dễ nhầm với cảm cúm.

👉 Điểm quan trọng: Trong giai đoạn này, người bệnh vẫn chưa biết mình bị nhiễm, vì vậy rất khó phát hiện.

🔹 Giai đoạn 2: Khởi phát (2 – 4 ngày đầu sau sốt)

Đây là giai đoạn dễ nhận biết nhất:

Sốt cao đột ngột 39–40°C, kéo dài liên tục.
Đau đầu dữ dội, đặc biệt vùng trán.
Đau cơ, đau khớp, mỏi toàn thân.
Có thể xuất hiện phát ban nhẹ ở da.
Một số trường hợp bị buồn nôn, nôn ói, chán ăn.

👉 Lưu ý cho phụ huynh: Trẻ nhỏ thường quấy khóc, bỏ bú, nôn trớ nhiều. Đây là lúc cần nghĩ ngay đến SXHD và đưa trẻ đi khám.

🔹 Giai đoạn 3: Nguy hiểm (ngày 3 – 7 của bệnh)

Đây là giai đoạn quan trọng nhất, có thể đe dọa tính mạng.

Sốt có thể giảm hoặc hạ đột ngột, khiến nhiều người lầm tưởng là bệnh đã đỡ.
Tuy nhiên, lúc này virus Dengue tấn công mạnh vào thành mạch máu, gây thoát huyết tương, cô đặc máu.
Triệu chứng đặc trưng:
- Xuất huyết dưới da (chấm đỏ, bầm tím, chảy máu cam, chảy máu chân răng).
- Đau bụng nhiều, ói ra máu hoặc đi ngoài phân đen.
- Tay chân lạnh, mệt lả, vật vã.
- Mạch nhanh, huyết áp tụt.

👉 Đây là giai đoạn bệnh nhân có nguy cơ sốc sốt xuất huyết, suy đa tạng và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

🔹 Giai đoạn 4: Hồi phục (24 – 48 giờ sau giai đoạn nguy hiểm)

Nếu qua khỏi giai đoạn nguy hiểm, người bệnh sẽ bước vào giai đoạn hồi phục:

Tình trạng xuất huyết giảm dần.
Ăn uống được, cảm giác thèm ăn trở lại.
Da thường xuất hiện ban phục hồi (dạng phát ban nhẹ, ngứa).
Sức khỏe cải thiện dần trong vòng 7 – 10 ngày.

👉 Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn cần theo dõi chặt chẽ cho đến khi tiểu cầu và hematocrit trở về bình thường.

Dấu hiệu cảnh báo cần nhập viện ngay

Người bệnh sốt xuất huyết cần đến cơ sở y tế ngay khi có những biểu hiện sau:

Sốt cao liên tục, không đáp ứng thuốc hạ sốt.
Nôn ói nhiều, đặc biệt nôn ra máu.
Đau bụng dữ dội, bụng chướng.
Chảy máu cam, chảy máu chân răng, đi ngoài phân đen.
Tay chân lạnh, da tái nhợt, mạch nhanh, khó thở.

Điều trị sốt xuất huyết Dengue

Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho SXHD, phương pháp chính là điều trị hỗ trợ và theo dõi chặt chẽ.

Nghỉ ngơi tuyệt đối trên giường, tránh gắng sức.
Uống nhiều nước (oresol, nước hoa quả, súp loãng).
Dùng paracetamol hạ sốt đúng liều (không dùng aspirin hoặc ibuprofen vì dễ gây chảy máu).
Theo dõi dấu hiệu cảnh báo để nhập viện kịp thời.

👉 Tuyệt đối không tự ý truyền dịch tại nhà nếu không có chỉ định của bác sĩ.

Biện pháp phòng tránh sốt xuất huyết

Phòng bệnh hơn chữa bệnh – để ngăn ngừa SXHD, cần:

Diệt muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy: loại bỏ nước đọng, thay nước bình hoa, thả cá vào bể chứa.
Ngủ màn kể cả ban ngày vì muỗi vằn hoạt động mạnh ban sáng và chiều.
Dùng kem chống muỗi, tinh dầu thiên nhiên (sả, tràm, khuynh diệp) an toàn cho trẻ nhỏ.
Vệ sinh môi trường sống, đậy kín dụng cụ chứa nước.

Kết luận

Sốt xuất huyết Dengue là căn bệnh nguy hiểm, diễn biến nhanh qua 4 giai đoạn: ủ bệnh, khởi phát, nguy hiểm và hồi phục. Trong đó, giai đoạn nguy hiểm (ngày 3 – 7) là mấu chốt quyết định tiên lượng bệnh.

👉 Hiểu rõ từng giai đoạn, nhận biết sớm dấu hiệu cảnh báo và áp dụng biện pháp phòng tránh là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng.